Finansowanie sportu przez JST



Sport jako zadanie własne gminy stał się ważnym elementem życia lokalnych społeczności. Dlatego też finansowany jest z budżetów gmin, miast, powiatów oraz urzędów marszałkowskich. Proces finansowania sportu przez Jednostki Samorządu Terytorialnego regulowany jest przez samorządowe prawo dotacyjne. Same dotacje mają swoje źródło w Ustawie o Finansach Publicznych, gdzie możemy znaleźć podział dotyczący udzielania podmiotom sektora finansów publicznych i podmiotom spoza tego kręgu wspomnianych wyżej dotacji.

Zgodnie z art. 221 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, organizacje pozarządowe niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje celowe na cele publiczne, związane z realizacją zadań tej jednostki, a także na dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją tych zadań.

Kolejną prawnofinansową podstawą wspierania sportu przez JST jest ustawa o sporcie z 2010 roku, która zakłada iż „tworzenie warunków, w tym organizacyjnych, sprzyjających rozwojowi sportu stanowi zadanie własne jednostek samorządu terytorialnego”. Zgodnie z zapisami ustawy działalność gminy obejmuje wspieranie kultury fizycznej oraz utrzymywanie infrastruktury niezbędnej do jej realizacji.

Jednostki Samorządu Terytorialnego wspierają lokalny sport poprzez zaangażowanie w trzech kluczowych obszarach:
📌 Środki finansowe,
📌 Organizując i utrzymując infrastrukturę,
📌 Realizując imprezy sportowe.

Tryb dotacyjny nie jest jedynym trybem, w którym JST może wspierać finansowo lokalny sport. Istnieje kilka możliwości aby jednostka zaangażowała się w finansowanie sportu poprzez szeroko zakrojone działania. Jedną z możliwości jest finansowanie edukacji sportowej, infrastruktury oraz rekreacji poprzez utworzenie międzyszkolnego ośrodka sportowego, który swoim zasięgiem obejmie wszystkich uczniów zarówno szkół podstawowych jak i średnich i techników na danym obszarze. Jest to o tyle istotne, ponieważ to właśnie sport szkolny charakteryzuje się profesjonalną organizacją zajęć, wysokim stopniem rywalizacji sportowej oraz posiada wymiar organizacyjny, w którym główną rolę odgrywają trenerzy i nauczyciele WF.

Drugim istotnym kanałem dystrybucji środków finansowych w ramach JST może być sport dzieci i młodzieży, w ramach którego przyznawane są dotacje na pozalekcyjne zajęcia sportowe, dotacje na prowadzenie klubu (UKS-y oraz inne stowarzyszenia oraz spółki), dotacje na organizację zajęć podczas ferii i wakacji sportowców czy też półkolonie.

Trzecim źródłem finansowania sportu w gminie są dotacje jednoroczne, coraz częściej zyskujące na znaczeniu dla klubów dotacje wieloletnie oraz stypendia sportowe. Te środki kierowane przez JST trafiają do sportu wyczynowego. W tym miejscu trzeba dodać, iż w wielu przypadkach kluby sportowe finansowane są również dzięki umowom promocyjnym, które również stanowią źródło dochodów klubu i finansowania JST.
Nie można zapomnieć również o dotacjach na organizację imprez sportowych różnej rangi oraz finansowanie infrastruktury sportowej będącej w zarządach gmin lub ich jednostek organizacyjnych w postaci ośrodków sportu.

Z badań przygotowanych przez Sponsoring Insight wynika, iż tylko miasta wojewódzkie w 2018 roku zaplanowały wydać na sport kwotę 1,47 mld zł, co stanowi kwotę blisko o 120 mln większa niż w 2017 roku. Jeśli do tej kwoty dodać budżety jednostek samorządów wojewódzkich na poziomie blisko 160 mln zł, to budżet ogólnopolski, nie zliczając gmin i powiatów wynosi blisko 1,63 mld zł.